Ông đi chuyến xe khách từ Mường La về. Tôi đi chuyến xe từ Hát Lót xuống. Gặp nhau ở sân bay Nà Sản. Thật tình tôi chưa phải là người quen của nhà văn Mạc Phi – nhất lại là nhà văn nổi tiếng ở vùng Tây Bắc.
Biết ông, khi ông còn đang thường trú ở Sở văn hóa khu Tây Bắc giúp biên tập Tạp chí Văn Nghệ. Tôi có gửi cho tạp chí mấy bài thơ và truyện ngắn “A.Thào”. Đây là truyện ngắn thứ hai sau truyện “Người cửa rừng”, đương nhiên là chỉ đề bút danh và địa chỉ cơ quan công tác – tôi có chủ định không đề tên thật. Tạp chí đăng cả hai truyện và thơ của tôi. Một lần gặp ông ở hội nghị tôi hỏi Mạc Phi:
– Anh có biên tập truyện ngắn A.Thào của tôi?
– Truyện cậu viết à. Sao không ghi tên thật. Truyện có hồn, có cốt đấy, mình đọc mình rất thích.
Ông hơn tôi có đến chục tuổi nên cứ gọi tôi là cậu cậu, mình mình. Run rủi thế nào hai người lại gặp nhau ở sân bay Nà Sản để cùng về Hà Nội. Khi ấy máy bay vận tải hành khách vẫn xuống sân bay Gia Lâm. Đây là lần đầu tiên tôi đi máy bay còn nhà văn Mạc Phi đi lần thứ mấy thì chưa kịp hỏi. Lên máy bay, ông cũng giống tôi cứ ngó ngó, nghiêng nghiêng hết nhìn cái ghế, cái cửa sổ, cái rèm che rồi sờ xem cả cái ống sáo thông hơi ở trên nóc, thì ra đây cũng là lần đầu ông đi máy bay.
Động cơ máy bay bắt đầu nổ, biết là chuẩn bị cất cánh ai cũng hồi hộp hai tay nắm chặt lấy cái vai ghế ở hàng ghế trước. Sau này nghĩ lại thấy buồn cười, lúc ấy cứ như mình sắp bay vào vũ trụ.
Vừa ngồi vào ghế, mấy cô tiếp viên mặc đẹp đi từ phía trên xuống. Đi đến đâu các cô cũng phát cho mỗi hành khách một cái túi giấy (ngày ấy chưa thấy có cái loại túi nilon như bây giờ).
Ông Mạc Phi ngồi ghế hàng trên, tôi ngồi ghế hàng dưới. Cô tiếp viên đưa cái túi giấy cho Mạc Phi, ông nhìn chằm chằm vào cô gái hỏi:
– Cái túi này để đựng gì cô?
– Túi để nôn vào đấy bác ạ.
Ông tỏ vẻ kinh ngạc hỏi lại cô tiếp viên:
-Thế ai cũng phải nôn vào đây à cô. Chưa kịp để cô gái trả lời ông luống cuống giơ tay:
– Cô đưa đây để tôi nôn. Đưa đây…
Nhìn ông, cô tiếp viên luống cuống vẻ bất ngờ.
– Không phải thế đâu bác ơi. Cháu phát sẵn cho hành khách là để đề phòng, nếu ai bị say mà nôn thì nôn vào đây, để khỏi rây ra quần áo và sàn máy bay.
– Trời ơi thế mà tôi cứ tưởng ai cũng phải nôn. Vừa nói ông vừa hóm hỉnh nhìn cô gái. Nhưng liền sau đó chính ông lại cuống lên.
– Chết rồi. Cái túi của tôi đâu rồi hay lại bỏ quên ở nhà ga.
– Bác mất tiền à?
– Không. Tôi mất cái túi. Không có tiền nhưng còn quí hơn tiền.
– Thế là bác mất vàng ạ. Cứ bình tĩnh tìm lại xem.
Nhà văn Mạc Phi đi đâu cũng cứ hay đeo cái túi thổ cẩm ở vai. Thời ấy cái túi may đơn giản lắm chỉ là ba khổ vải ghép lại bên dưới có đính mấy cái tua tua xanh xanh, đỏ đỏ. Túi không có nắp, đeo vào vai rất êm lại đựng được nhiều thứ.
Thì ra, lúc ông luống cuống định nôn thử thì cái túi lọt xuống gầm ghế. Tôi moi ra đưa cho ông. Đúng là cái túi chả có đồng xu nào chỉ thấy có một bộ quần áo và một tập bản thảo tiểu thuyết “Rừng động” của ông. Tôi cười to:
– Ông Mạc Phi ơi, may mà nó rơi ở máy bay chứ rơi ở ô tô mấy anh trộm vặt nó đã cuỗm mất của ông rồi. Giở ra không thấy có xu nào chỉ có một mớ giấy nó quẳng xuống suối rồi. Số ông còn may đấy.
Ông hoàn hồn:
– May quá. Có đúng không cậu. Không có tiền nhưng nó còn quí hơn vàng đấy.
Ông cười típ mắt. Đúng là cái cười của ông Mạc Phi. Hai mắt típ lại, cái nốt ruồi to ở gần cằm rung lên thật đáng mến.
Cô tiếp viên ngẩn ra nghe chúng tôi nói. Tôi quay sang cô tiếp viên: -Bác ấy là nhà văn Mạc Phi.
– Anh cứ nói tên là em biết ngay. Ở Tây Bắc này ai chả biết nhà văn Mạc Phi. Em đọc của bác ấy nhiều rồi. Nhà văn có khác.